پاداش پایان خدمت یا همان حق سنوات، یکی از حقوق الزامی است که کارفرما موظف است در هر شرایطی به کارگر پرداخت کند. این پاداش به مبلغی اطلاق می‌شود که فرد در زمان پایان همکاری خود، به دلایل مختلفی همچون بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت، استعفا یا شرایط خاص دیگر دریافت می‌کند. میزان این مبلغ معمولاً برابر با آخرین حقوق ثابت کارگر به مدت یک ماه است.
در این راستا، در این مقاله به سوالات رایج شما مانند «چگونه حق سنوات محاسبه می‌شود؟» و «حق سنوات چیست؟» پاسخ خواهیم داد. به‌طور کلی، حق سنوات یک مبلغ قانونی است که پس از پایان همکاری، به کارمندان پرداخت می‌شود. این مبلغ براساس تعداد سال‌های خدمت و میزان حقوق پایه کارگر محاسبه می‌شود. به عنوان مثال، اگر فردی پنج سال در یک شرکت مشغول به کار بوده و حقوق پایه او ماهانه ۱۰ میلیون تومان باشد، پس از پایان همکاری، او ۵۰ میلیون تومان به عنوان حق سنوات دریافت خواهد کرد. برای آشنایی بیشتر درباره نحوه محاسبه سنوات 1404، با ما همراه باشید. مهم ترین مواردی که در ادامه به آنها می پردازیم، عبارتند از:
سازمان تأمین اجتماعی به منظور حمایت از کارگران و رفع مشکلات مالی آنها در ابتدای سال، کارفرمایان را ملزم به پرداخت مبلغی تحت عنوان حق سنوات کرده است. این مبالغ تنها مختص به پایان سال نیست و در صورتی که فرد تصمیم به ترک محل کار خود در هر زمانی از سال داشته باشد، به نسبت مدت زمان کارکردش، این مزایا به او تعلق خواهد گرفت. همچنین، پرداخت این پاداش‌ها می‌تواند به افزایش انگیزه کارگران و کارکنان برای شروع سال جدید کمک کرده و بهره‌وری آنها را ارتقاء دهد.
اگر قصد دارید بیشتر در مورد روش‌های محاسبه حق سنوات، پایه سنوات، مبلغ این مزایا در سال ۱۴۰۴ و قوانین مرتبط با آن اطلاعات کسب کنید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ما نرم افزار حسابداری چرتکه هستیم
بررسی قانون وزارت کار درباره سنوات
تمامی کارگاه‌ها و واحدهای خصوصی موظف به پرداخت پاداش و عیدی به کارگران خود برای هر سال فعالیت هستند. مبلغ پرداختی به کارمندان و کارگران نباید بیشتر از معادل نود روز حقوق روزانه قانونی باشد.
در ماده 21 قانون کار جمهوری اسلامی ایران آمده است که «سنوات، مزایای پایان کار، یا حق سنوات، معادل یک ماه آخرین حقوق ثابت دریافتی (تمام حقوق ثابت ماهانه) است» که کارفرما باید به کارگران خود پرداخت کند.
سنوات یا مزایای پایان کار باید هنگام خاتمه یا فسخ قرارداد کاری به کارگر پرداخت شود. حتی افرادی که کمتر از یک سال در یک واحد مشغول به کار بوده‌اند نیز باید به تناسب مدت زمان کارکردشان این مزایا را دریافت کنند و این پرداخت در زمان ترک کار صورت می‌گیرد.
نکته مهم این است که 9 روز از مرخصی‌های باقی‌مانده هر سال به سنوات سال بعد افزوده می‌شود. محاسبه روزهای کارکرد و مرخصی‌ها معمولاً با استفاده از سیستم‌های نرم‌افزاری حضور و غیاب انجام می‌شود.
حق سنوات برای چه کسانی است؟
در پاسخ به سوال «سنوات به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟» باید گفت که حق سنوات یکی از مزایای الزامی است که کارفرما باید در هر شرایطی آن را پرداخت کند. یکی از اشتباهات رایج در این زمینه این است که تصور می‌شود اگر کارگری کار خود را ترک کند، به او سنوات تعلق نمی‌گیرد.
برای مثال، بسیاری گمان می‌کنند که اگر کارگری از محل کار خود استعفا دهد یا قراردادش فسخ شود، حق سنوات به او پرداخت نخواهد شد. این باور نادرست است و حتی در صورتی که چنین شرطی در قرارداد ذکر شود، غیرقانونی است و کارفرما مشمول جریمه‌های سنگینی خواهد شد.
یکی از سوالات متداول کارگران و کارمندان این است که آیا سنوات برای افرادی که کمتر از یک سال در یک واحد مشغول به کار هستند، پرداخت می‌شود؟ باید بدانید که در هر شرایطی، کارفرما موظف به پرداخت حق سنوات به تمامی کارگران است.
بنابراین، چه کارگر مدت زمان کمی در مجموعه کار کرده باشد و چه به مدت طولانی، کارفرما موظف است سنوات را بر اساس مدت زمان کارکرد محاسبه کرده و به تناسب آن مبلغی را پرداخت کند.
نحوه محاسبه سنوات 1404 و مرخصی‌ها
برای محاسبه حق سنوات در سال 1404، ابتدا حقوق پایه فرد را در تعداد روزهای کارکرد وی طی سال (365 روز) ضرب کرده و سپس نتیجه را بر عدد 365 تقسیم می‌کنیم. نتیجه به دست آمده نشان‌دهنده میزان سنوات برای سال جاری خواهد بود.
نکته مهم این است که روش محاسبه سنوات برای کارگران نیز به همین شیوه انجام می‌شود. در صورتی که فرد در سال‌های گذشته نیز حق سنوات داشته باشد، مبلغ سنوات سال‌های قبل به مبلغ سنوات سال 1404 اضافه شده و در زمان پایان خدمت به کارگر پرداخت خواهد شد.
در واقع، مبلغی که به عنوان حق سنوات در سال 1404 پرداخت می‌شود، مربوط به حق سنوات سال 1403 است که اکنون محاسبه و پرداخت می‌شود. برای محاسبه دقیق سنوات کارگران، از فرمول زیر استفاده می‌شود:
سنوات= ((مزد ثابت روزانه * 30)/12) * تعداد ماه‌های کارکرد
اگر تعداد روزهای کارکرد فرد مشخص باشد، فرمول محاسبه به شکل زیر خواهد بود:
سنوات= ((مزد ثابت روزانه * 30)/365) * تعداد روزهای کارکرد
این فرمول برای محاسبه سنوات در تمام سال‌ها یکسان است، ولی باید توجه داشت که در سال‌های اخیر، از جمله تغییرات سال‌های 1403 به 1404، برخی اصلاحات در قوانین عیدی و سنوات صورت گرفته است.
برای افرادی که یک سال کامل سابقه کار در همان مجموعه دارند، مبلغ 7 هزار تومان به‌عنوان پایه سنوات به ازای هر روز محاسبه می‌شود. این رقم در پایان هر ماه معادل حدود 210 هزار تومان خواهد بود که به صورت واضح در فیش حقوقی درج می‌شود.
نمونه محاسبه حق سنوات 1404
حق سنوات برابر با حقوق پایه فرد است. به عبارت دیگر، برای محاسبه حق سنوات در سال 1404، ابتدا باید مبلغ حقوق پایه کارمند را که 93.160.380 ریال است، در تعداد روزهای کارکرد آن سال ضرب کرد. سپس نتیجه به دست آمده را بر 365 (تعداد روزهای سال) تقسیم کرده تا مبلغ نهایی حق سنوات برای یک سال کامل کارکرد فرد محاسبه شود.
لازم به ذکر است که دیگر مزایا مانند حق اولاد، حق مسکن و خواربار به‌طور جداگانه محاسبه شده و به حق سنوات اضافه نمی‌شوند.
زمانی که فرد به هر دلیلی تصمیم به خاتمه قرارداد خود می‌گیرد، بازنشسته می‌شود یا به دلیل از کارافتادگی مجبور به ترک شغل خود است، کارفرما موظف است محاسبه سنوات را انجام داده و مبلغ آن را پرداخت کند. در ادامه، جداول و توضیحات مربوط به حقوق و دستمزد برای محاسبه و پرداخت سنوات به‌طور کامل بررسی شده است.
شرایط | نحوه محاسبه حق سنوات | اقدامات لازم |
اخراج موجه | بر اساس آخرین حقوق و مدت خدمت | ارائه دلیل موجه برای اخراج |
از کار افتادگی کلی | بر اساس کلیه حقوق دریافتی | ارائه گواهی پزشکی |
بازنشستگی | بر اساس آخرین حقوق و کل مدت خدمت | ارائه درخواست بازنشستگی |
پایان کار در قراردادهای معین | بر اساس مدت قرارداد و حقوق دریافتی | تکمیل دوره قرارداد |
استعفای کارگر | محاسبه ممکن است متفاوت باشد | ارائه نامه استعفا |
فوت بیمه شده | پرداخت به وراث براساس حقوق و خدمت | ارائه گواهی فوت و اسناد وراث |
فسخ قرارداد مطابق متن قرارداد | بر اساس شرایط مندرج در قرارداد | رعایت بندهای قرارداد مربوط به فسخ |
بررسی پایه سنوات و حق سنوات
پایه سنوات به مبلغی اطلاق می‌شود که به کارگران در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند، اضافه می‌شود. این مبلغ از سوی شورای عالی کار تعیین می‌شود و به‌عنوان یک جبران برای کمبود حقوق کارگران با حداقل دستمزد پرداخت می‌گردد. پایه سنوات به‌ویژه برای کسانی که دستمزد پایین‌تری دارند، در نظر گرفته شده است. این قانون ابتدا در سال 1370 در مجلس مطرح و به تصویب رسید.
بر اساس این قانون، کارگران اعم از رسمی یا غیررسمی، چه قرارداد رسمی داشته باشند و چه نداشته باشند، مشمول پرداخت پایه سنوات هستند.
یکی از مشکلات رایج کارگران تفاوت‌های موجود بین قراردادهای رسمی و غیررسمی است. طبق بخشنامه وزارت کار در سال 1392، نوع قرارداد هیچ‌گونه تأثیری بر پرداخت پایه سنوات ندارد و کارفرما موظف است این مبلغ را به همه کارگران پرداخت کند.
کارگرانی که تسویه‌حساب کرده‌اند یا نکرده‌اند، چه دارای سابقه کاری مستمر باشند یا فاصله زمانی در کارکرد آنها وجود داشته باشد، همچنان مشمول پرداخت پایه سنوات خواهند بود.
کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند باید مطابق با فرمول‌های مشخص شده در بخشنامه‌های وزارت کار، مبلغ پایه سنوات را پرداخت کنند. اگر کارگاه‌ها چنین طرحی نداشته باشند، کارگران با سابقه یک‌ساله در آن کارگاه، مشمول دریافت حق سنوات خواهند شد.
در حقیقت، حق سنوات یا مزایای پایان کار معادل یک ماه حقوق برای هر سال خدمت است که در زمان پایان کار یا قطع همکاری به کارگر پرداخت می‌شود.
تعریف سنوات ارفاقی
در برخی موارد خاص، امکان اضافه شدن مدت‌زمان مشخصی به سابقه کاری برخی از کارکنان وجود دارد که این موضوع بر اساس تصویب نهادهای مسئول انجام می‌شود. این مدت اضافه‌شده می‌تواند در محاسبه مستمری بازنشستگی یا حقوق وظیفه فرد اثرگذار باشد، چه با پرداخت سهم بیمه مربوطه باشد و چه بدون آن.
گروه‌هایی که این امتیاز را دریافت می‌کنند، معمولاً شامل افرادی هستند که در شرایط ویژه‌ای خدمت کرده‌اند، مانند افرادی با سابقه حضور در جبهه، آزادگان، افرادی با ناتوانی‌های جسمی، مشاغل سنگین و پرریسک، و یا معلمان آموزش‌وپرورش استثنایی.
قوانین مهم وزارت کار درباره سنوات
در آیین‌نامه‌های مربوط به حقوق نیروی کار، مفهومی تحت عنوان «پایه سنوات» مطرح شده که در بخشنامه‌های شورای عالی کار نیز به آن پرداخته شده است. در این میان، چند نکته حائز اهمیت وجود دارد:
– افرادی که در ایام تابستان شغل موقتی دارند، مانند دانش‌آموزان یا دانشجویان، مشمول پایه سنوات نمی‌شوند.
– مفهوم پایه سنوات با پاداش پایان خدمت تفاوت دارد. مطابق قانون کار، ماده ۲۴، کارفرما موظف است در زمان خاتمه قرارداد، آخرین حقوق فرد را به‌عنوان مزایای پایان خدمت بپردازد.
– در سال ۱۴۰۴، میزان پایه سنوات روزانه به ۷۰ هزار ریال رسیده و این مبلغ در پایان سال تسویه می‌شود.
– تغییر محل کار یا تعویض کارفرما، تأثیری در سابقه کاری فرد ندارد. کارفرمای جدید هم باید سنوات مربوط به مدت خدمت کارمند را پرداخت کند.
– کارگران فصلی نیز متناسب با تعداد روزهای کاری‌شان مشمول دریافت سنوات هستند، و نحوه محاسبه آن طبق تبصره‌های مربوطه مشخص شده است.
– اگر فرد در چهارمین سال کاری خود باشد، سنوات مربوط به سال‌های پیشین نیز به شکل تجمعی برای او محاسبه می‌شود.
فرقی نمی‌کند فرد چه مدتی در یک مجموعه فعالیت کرده باشد، قانون کار، پرداخت سنوات حتی برای یک روز خدمت را نیز الزامی می‌داند. در این مقاله تلاش کردیم به نحوه محاسبه، شرایط دریافت، و تفاوت بین مفاهیم مرتبط با سنوات مانند پایه سنوات و پاداش پایان کار بپردازیم.
چگونه پاداش پایان سال و مزایای سنواتی محاسبه می‌شود؟
برای بسیاری از افرادی که در شرکت‌ها و سازمان‌ها مشغول به کار هستند—به‌خصوص نیروهای پروژه‌ای یا کسانی که سابقه کاری کمتر از یک سال دارند—همواره این سوال وجود دارد که در پایان سال مالی، چه مبلغی به‌عنوان عیدی یا حق سنوات به آنها تعلق می‌گیرد؟ بعضی نگران‌اند که به علت مدت‌زمان کم فعالیت، از دریافت این مزایا محروم شوند یا پرداختی‌ها کمتر از حد انتظار باشد. برای رفع این ابهام‌ها، در ادامه روش‌های دقیق محاسبه این مزایا را توضیح می‌دهیم.
نیرویی که طی سال کامل در محل کار فعالیت داشته، در انتهای سال مبلغی معادل دو برابر حقوق پایه ماهانه‌اش را به عنوان عیدی دریافت می‌کند. اگر دوره فعالیت شما کمتر از دوازده ماه بوده است، مبلغ عیدی بر اساس مدت زمان اشتغال محاسبه می‌شود. برای این منظور، ابتدا دو برابر دستمزد پایه ماهانه خود را در تعداد ماه‌های کارکرد ضرب کرده و سپس عدد به‌دست‌آمده را تقسیم بر ۱۲ کنید.
در محاسبات دقیق‌تر، معمولاً دستمزد روزانه مبنا قرار می‌گیرد تا نتیجه دقیق‌تری حاصل شود. توجه داشته باشید که بیشترین مبلغی که می‌توان به‌عنوان عیدی دریافت کرد، برابر با سه برابر حداقل حقوق تعیین‌شده همان سال است.
برای نمونه، در سال ۱۴۰۳ حداقل دستمزد ماهانه برابر با ۷۱,۶۶۱,۸۴۰ ریال در نظر گرفته شده است. به همین ترتیب، سقف پرداخت عیدی برای کارکنان به ۲۱۴,۹۸۵,۵۲۰ ریال محدود می‌شود و حداقل عیدی نیز ۱۴۳,۳۲۳,۶۸۰ ریال خواهد بود.
حق سنوات یکی از حقوق اصلی و غیرقابل چشم‌پوشی برای کارکنان است که در پایان سال یا در زمان قطع همکاری به آنها تعلق می‌گیرد. این مبلغ معادل حقوق پایه یک ماه کاری برای هر سال فعالیت کارمند خواهد بود. حتی اگر همکاری به دلایلی مانند استعفا یا اتمام قرارداد قطع شود، همچنان این مزایا قابل پرداخت است.
برای تعیین مبلغ سنوات، کافی است مدت زمان کارکرد خود را (بر حسب ماه) در حقوق پایه ماه آخر ضرب کرده و نتیجه را تقسیم بر عدد ۱۲ نمایید. فرمول کلی به شکل زیر است:
(تعداد ماه‌های کارکرد × آخرین حقوق پایه) ÷ ۱۲
به عنوان مثال، اگر فردی از اول مهر در شرکتی مشغول شده باشد و حقوق پایه او ۷ میلیون تومان در ماه باشد، در پایان سال مبلغ ۳.۵ میلیون تومان به‌عنوان حق سنوات دریافت خواهد کرد.
برخی کارفرمایان ترجیح می‌دهند حق سنوات را در پایان هر سال پرداخت نکنند و آن را به زمان تسویه نهایی موکول کنند. در این حالت، محاسبه سنوات تمام سال‌های خدمت بر اساس آخرین دستمزد انجام می‌گیرد.
برای مثال، اگر فردی به مدت ۱۰ سال مشغول کار بوده و در سال‌های اولیه حقوقی کمتر از ۲ میلیون تومان دریافت می‌کرده اما در سال پایانی حقوقش به ۱۰ میلیون تومان افزایش یافته، در زمان تسویه، مجموع سنوات او ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود (۱۰ سال × ۱۰ میلیون تومان).
این روش برای افراد با سابقه کاری طولانی‌تر، معمولاً مزیت بیشتری دارد زیرا محاسبات بر پایه آخرین حقوق انجام می‌شود.
پرداخت سنوات معمولاً در زمان اتمام همکاری بین کارگر و کارفرما صورت می‌گیرد. مواردی که باعث قطع همکاری و الزام به پرداخت سنوات می‌شوند، شامل موارد زیر است:
– رسیدن به سن بازنشستگی
– از کار افتادگی کامل
– استعفا یا ترک شغل
– خاتمه قرارداد
– اخراج قانونی
– فوت کارکنان تحت پوشش بیمه
نوع پایان همکاری هیچ تاثیری در اصل پرداخت ندارد. سنوات، حق قانونی کارگر است و کارفرما موظف به پرداخت آن در زمان تسویه است.
بر اساس قانون، برای برخورداری از حق سنوات معمولاً باید سابقه‌ی حداقل یک‌ساله وجود داشته باشد. اما در عمل، حتی کسانی که مدت همکاری‌شان کمتر از یک سال بوده نیز به نسبت روزهای فعالیت‌شان مستحق دریافت سنوات خواهند بود.
در زمینه پرداخت سنوات، هیچ تفاوتی بین نیروهای رسمی، قراردادی یا حتی کارگران پیمانکار وجود ندارد. همه افراد تحت پوشش قانون کار، از مزایای سنواتی برخوردارند. برای کارگران ساعتی یا نیمه‌وقت، مبنای محاسبه، میانگین حقوق دریافتی در سه ماه آخر همکاری است.
تقریباً تمامی نیروهای شاغل مشمول دریافت سنوات هستند، اما یک استثناء وجود دارد: دانش‌آموزان یا دانشجویانی که صرفاً در فصل تابستان مشغول به کارهای موقتی می‌شوند. این گروه به دلیل ماهیت آموزشی-موقتی اشتغال‌شان، مشمول دریافت حق سنوات نخواهند بود.
ما نرم افزار حسابداری چرتکه هستیم
به پایان این مطلب رسیدیم! در این مقاله، به بررسی حق سنوات 1404 پرداختیم. مهم‌ترین سرمایه هر سازمان و مجموعه، نیروی انسانی است. اما کارگران و کارمندان هم برای بالا بردن بهره‌وری خود نیاز به انگیزه دارند. مزایای پایان خدمت مانند عیدی و سنوات که در قانون کار آمده، علاوه بر رفع برخی از دغدغه‌های مالی و اقتصادی کارکنان، انگیزه آنها را بالا می‌برد.
در گام اول، به تعریف حق سنوات 1404 پرداختیم و فرمول محاسبه آن را همراه مثال توضیح دادیم. در ادامه، قوانین وزارت کار را با جزئیات درباره سنوات شرح دادیم و توضیح دادیم به چه کسانی تعلق می گیرد، شرایط دریافت آن چیست و زمان پرداخت آن چه موقعی است.
جهت آشنایی با تعرفه اشتراک، ویژگی‌ها و امکانات کلیدی نرم افزار حسابداری آنلاین چرتکه و دریافت کاتالوگ، شماره تماس خود را وارد بفرمائید