محاسبه بهای تمام شده رستوران یکی از مهم ‌ترین بخش‌ ها در حسابداری رستوران است که به شما کمک می‌کند هزینه ‌های واقعی تولید هر پرس غذا را به ‌طور دقیق مشخص کنید. این فرآیند نه‌ تنها برای قیمت‌گذاری دقیق و سودآور منو، بلکه برای کنترل هزینه ‌ها، کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران و افزایش سود اهمیت حیاتی دارد.
اما محاسبه بهای تمام شده غذا همیشه با چالش ‌هایی همراه است؛ از ثبت همه هزینه ‌های جزئی گرفته تا محاسبه سهم مواد اولیه، حقوق پرسنل و سایر هزینه ‌ها. اگر این محاسبات به‌طور صحیح انجام نشود، سود واقعی شما کاهش یافته و تصمیم‌ گیری ‌های مدیریتی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
در این مقاله می‌آموزید:

  • بهای تمام شده رستوران چیست و چرا دانستن آن حیاتی است
  •  عوامل تاثیرگذار در محاسبه بهای تمام شده غذا
  • اشتباهات رایج در حسابداری بهای تمام شده رستوران
  •  فرمول محاسبه بهای تمام شده (COGS) در حسابداری رستوران به زبان ساده
  •  روش های مدیریت بهای تمام شده رستوران
  • چرا محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل و با نرم ‌افزار سریع‌ تر و دقیق‌ تر است؟
  • چرتکه چگونه محاسبه بهای تمام شده رستوران را سریع و بدون خطا انجام می دهد؟

با ما همراه باشید تا راهکارهایی ساده و کاربردی برای مدیریت مالی و محاسبه بهای تمام شده غذا به‌ دست آورید و سودآوری رستوران خود را افزایش دهید.

محاسبه بهای تمام شده رستوران

بهای تمام شده رستوران چیست و چه نقشی در سودآوری دارد؟

هسته محاسبه سود و زیان

بهای تمام شده رستوران عبارت است از مجموع تمام هزینه ‌هایی که برای تولید و آماده ‌سازی هر پرس غذا پرداخت می‌کنید؛ از هزینه‌ های مستقیم مواد اولیه، بسته ‌بندی و ادویه‌جات گرفته تا هزینه ‌های غیر مستقیم مانند حقوق کارکنان، اجاره، انرژی، مالیات و حمل‌ونقل.
در حسابداری بهای تمام شده رستوران یا همان COGS (Cost of Goods Sold)، این عدد یک شاخص کلیدی محسوب می‌شود، زیرا:

  • مبنای اصلی فرمول قیمت‌گذاری غذا قرار می‌گیرد
  • تصویر شفافی از وضعیت مالی و سوداوری رستوران ارائه می دهد
  • مهم ‌ترین ابزار برای کنترل هزینه ‌ها و کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران است

با این حال، محاسبه بهای تمام شده غذا کار ساده‌ای نیست؛ زیرا هزینه‌ های جزئی مانند روغن مصرفی، کرایه حمل مواد اولیه یا بسته ‌بندی بیرون ‌بر اغلب نادیده گرفته می‌شوند. همین خطا ها باعث می‌شود محاسبه بهای تمام شده با واقعیت فاصله بگیرد و تصمیمات مدیریتی بر پایه اطلاعات نادرست گرفته شود.
اینجاست که استفاده از یک روش دقیق مثل محاسبه بهای تمام شده غذا با نرم ‌افزار اهمیت پیدا می‌کند. نرم‌ افزار حسابداری برای رستوران تمام این هزینه ‌ها را به‌طور کامل ثبت کرده و با اتصال به انبار، فروش و حقوق و دستمزد، محاسبات را سریع و لحظه‌ای انجام می‌دهند.

عوامل تاثیرگذار در محاسبه بهای تمام شده غذا

عوامل اصلی هزینه هر پرس

در حسابداری رستوران، بهای تمام شده رستوران برای هر پرس غذا ترکیبی از چندین دسته هزینه است که اگر همه آن‌ ها دقیق ثبت نشوند، نتیجه محاسبه بهای تمام شده با واقعیت تفاوت خواهد داشت. مهم‌ترین عوامل عبارت‌اند از:

1. مواد اولیه

شامل تمام اقلامی که برای تهیه غذا استفاده می‌شوند؛ از گوشت، برنج، سبزیجات و ادویه‌جات گرفته تا روغن، سس و حتی آب معدنی. دقت در ثبت جزئیات مصرف مواد اولیه تاثیر زیادی در محاسبه بهای تمام شده غذا دارد.

2. هزینه بسته ‌بندی و سرویس‌ دهی

در غذاهای بیرون ‌بر، قیمت ظروف، قاشق و چنگال یکبار مصرف، لیوان نوشیدنی و حتی کیسه حمل، بخشی از بهای تمام شده را تشکیل می‌دهد و باید در سیستم حسابداری ثبت شود.

3. حقوق و مزایا‌ی کارکنان

دستمزد سرآشپز، کمک‌آشپز، گارسون، نیروی خدمات و حقوق پیک در مجموع هزینه نیروی انسانی را تشکیل می‌دهد و لازم است در حسابداری بهای تمام شده لحاظ شود.

4. هزینه ‌های انرژی و اجاره

برق مصرفی وسایل آشپزخانه، گاز برای پخت‌وپز، آب، سرمایش یا گرمایش محیط، به همراه اجاره یا رهن محل رستوران از هزینه ‌های غیرمستقیم اما مهم هستند که باید به‌درستی سرشکن شوند.

5. هزینه حمل ‌ونقل و لجستیک

کرایه پیک برای رساندن سفارش‌ها، هزینه سوخت یا خودرو برای تهیه مواد اولیه، جزئی از بهای تمام شده است که نادیده‌ گرفتن آن باعث محاسبه اشتباه می‌شود.

6. مالیات و عوارض

مالیات بر ارزش افزوده یا عوارض شهرداری بر اساس فروش محاسبه می‌شوند و در نهایت روی سود و زیان رستوران تاثیر مستقیم می‌گذارند.

دقت این محاسبات زمانی تضمین می‌شود که همه این عوامل با جزئیات ثبت شوند و محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل انجام شود، چون روش‌های دستی خطای انسانی زیادی دارند. استفاده از یک نرم ‌افزار حسابداری رستوران ، علاوه بر ثبت کامل داده‌ها، به کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران کمک می‌کند.

با وجود اینکه می‌توانیم تمام عوامل اثرگذار بر بهای تمام شده را شناسایی و ثبت کنیم، اما در عمل بسیاری از رستوران‌ها هنگام محاسبه با خطاهای رایج و چالش‌های جدی روبه‌رو می‌شوند. این اشتباهات باعث می‌شود عدد بهای تمام شده از واقعیت فاصله بگیرد و تصمیم‌های مدیریتی بر پایه اطلاعات اشتباه شکل بگیرد.
در ادامه، این چالش‌ها را بررسی کرده و به معرفی راهکاری مطمئن برای رفع آن‌ها نیز می پردازیم.

اشتباهات رایج در حسابداری بهای تمام شده رستوران

اشتباهات رایج در حسابداری بهای تمام شده رستوران

خطا های رایج مدیریتی

در بسیاری از مجموعه ‌های غذایی، به دلیل استفاده نکردن از نرم افزار حسابداری فروشگاهی دچار اشتباهاتی می شوند که باعث می‌شود محاسبه‌ ها از واقعیت فاصله بگیرد و سود و زیان رستوران به‌درستی مشخص نشود. این خطا ها می‌توانند در هر مرحله از محاسبه بهای تمام شده غذا رخ دهند، از ثبت مواد اولیه گرفته تا محاسبه هزینه ‌های غیرمستقیم. مهم ‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

1. نادیده گرفتن هزینه ‌های جزئی :

بسیاری از مدیران هزینه ‌هایی مانند روغن مصرفی، ادویه ‌های کم‌ مصرف، بسته‌ بندی بیرون ‌بر یا کرایه پیک را ثبت نمی‌کنند. این جزئیات روی هر پرس غذا تأثیر مستقیم دارد و در مجموع تفاوت قابل توجهی در بهای تمام شده رستوران ایجاد می‌کند.

2. عدم به‌ روزرسانی قیمت مواد اولیه :

قیمت گوشت، سبزیجات یا حتی ادویه ممکن است در طول ماه چندین بار تغییر کند. اگر این تغییرات در سیستم حسابداری رستوران ثبت نشود، خروجی محاسبه بهای تمام شده غذا با نرم ‌افزار یا به روش دستی، دقیق نخواهد بود.

3. محاسبه ناقص هزینه‌های غیرمستقیم :

هزینه ‌های برق، آب، گاز، اجاره یا حقوق کارکنان بخشی از حسابداری بهای تمام شده رستوران هستند، اما اغلب به‌ طور کامل لحاظ نمی‌شوند و این باعث محاسبه اشتباه سود خالص خواهد شد.

4. وابستگی به روش‌ های دستی یا اکسل :

استفاده از فایل ‌های Excel یا محاسبه روی کاغذ باعث خطا های انسانی و اتلاف وقت می‌شود. یک اشتباه کوچک در فرمول می‌تواند کل نتیجه را تغییر دهد، به همین دلیل بهتر است محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل و با سیستم یکپارچه انجام شود.

5. عدم یکپارچگی بین بخش‌ های رستوران :

وقتی انبار، صندوق فروش، سفارش‌گیری و حقوق و دستمزد به ‌صورت جداگانه مدیریت شوند، داده ‌ها ناقص یا تکراری می‌شوند و محاسبه نهایی بهای تمام شده غذا دقیق نخواهد بود.

بیشتر این اشتباهات به دلیل نبود سیستم یکپارچه و عدم استفاده از ابزارهای دقیق رخ می‌دهد. با بهره‌گیری از نرم ‌افزار حسابداری رستوران ، این چالش ‌ها حذف شده و امکان ثبت جزئیات هزینه‌ ها، کنترل موجودی و کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران فراهم می‌شود. نتیجه این کار، دسترسی لحظه ‌ای به عدد واقعی بهای تمام شده رستوران و تصمیم‌گیری ‌های مالی درست است.

محاسبه بهای تمام شده (COGS)

فرمول محاسبه بهای تمام شده (COGS) در حسابداری رستوران به زبان ساده

فرمول دقیق هزینه هر پرس

در حسابداری رستوران، اصطلاح COGS (Cost of Goods Sold) به معنای «بهای تمام شده کالای فروش‌ رفته» است. این عدد نشان می‌دهد هر پرس غذا واقعاً چه مقدار برای شما هزینه داشته است و پایه اصلی حسابداری بهای تمام شده رستوران و تصمیم‌ گیری‌ های قیمت‌ گذاری و محاسبه سود و زیان رستوران محسوب می‌شود.

فرمول کلی محاسبه بهای تمام شده رستوران

بهای تمام شده = موجودی مواد اولیه ابتدای دوره + خرید مواد اولیه در طول دوره + سایر هزینه‌های مستقیم تولید و سرو غذا − موجودی مواد اولیه پایان دوره

اجزای فرمول

موجودی مواد اولیه ابتدای دوره :

مقدار و ارزش مواد اولیه‌ای که در ابتدای ماه یا هفته در انبار دارید (مثل ۲۰ کیلو گوشت، ۵ کیلو برنج، ادویه و روغن). این داده ‌ها باید دقیق ثبت شوند تا محاسبه بهای تمام شده غذا صحیح باشد.

خرید مواد اولیه در طول دوره :

هزینه خرید های جدید در این بازه، مانند خرید ۱۰ کیلو گوشت با قیمت جدید یا ۳۰ بطری نوشابه. ثبت این اطلاعات در سیستم باعث می‌شود محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون خطاهای انسانی انجام شود.

سایر هزینه ‌های مستقیم تولید و سرو غذا :

حقوق سرآشپز، هزینه بسته ‌بندی، کرایه حمل مواد اولیه و هزینه پیک، که باید حتماً در حسابداری بهای تمام شده رستوران لحاظ شوند.

موجودی مواد اولیه پایان دوره :

مقدار و ارزش مواد اولیه باقی ‌مانده در انبار که هنوز مصرف نشده‌اند، از محاسبه کم می‌شود تا فقط هزینه مواد مصرف شده در آن دوره مشخص شود.

مثال واقعی :

محاسبه بهای تمام شده یک پرس چلوکباب کوبیده بیرون‌ بر
برای این پرس، هزینه‌ ها به شکل زیر است:
گوشت گوسفندی مخلوط، 120 گرم × 700,000 تومان/کیلو → 84,000 تومان
برنج ایرانی ممتاز، 200 گرم × 250,000 تومان/کیلو → 50,000 تومان
روغن، کره و ادویه → 18,000 تومان
زعفران و سبزی تزئینی → 12,500 تومان
بسته ‌بندی بیرون ‌بر → 11,000 تومان
سهم حقوق و دستمزد نیروی انسانی → 20,000 تومان
بهای تمام شده این پرس غذا = 195,500 تومان
اگر قیمت فروش این غذا در منو 300,000 تومان باشد:
سود ناخالص = 300,000 − 195,500 = 104,500 تومان
این سود قبل از کم کردن هزینه‌ های غیر مستقیم مثل اجاره، انرژی، مالیات و تبلیغات به دست آمده است.
با استفاده از نرم‌ افزار حسابداری رستوران مانند چرتکه، تمام این محاسبات به ‌صورت خودکار و لحظه ‌ای انجام می‌شود. تغییر قیمت مواد اولیه بلافاصله در فرمول تولید هر غذا بروزرسانی شده و اطلاعات دقیق بهای تمام شده رستوران همیشه در دسترس مدیر قرار دارد. این دقت و سرعت باعث کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران، تعیین قیمت‌گذاری صحیح منو و افزایش سودآوری می‌شود.

روش های مدیریت بهای تمام شده رستوران

روش های مدیریت بهای تمام شده رستوران

از ثبت دقیق هزینه‌ ها تا افزایش سودآوری

مدیریت بهای تمام شده رستوران به معنای کنترل و کاهش هزینه ‌ها بدون قربانی کردن کیفیت غذا یا تجربه مشتری است. اجرای درست این فرآیند باعث می‌شود قیمت‌گذاری منو منطقی و رقابتی باقی بماند، محاسبه سود و زیان رستوران دقیق انجام شود و سودآوری افزایش یابد.

1. ثبت دقیق موجودی مواد اولیه :

اولین و مهم ‌ترین قدم، استفاده از یک سیستم دقیق برای ثبت ورود و خروج مواد اولیه است. این کار موجب می‌شود محاسبه بهای تمام شده غذا با نرم ‌افزار دقیق و بدون خطای انسانی باشد.

2. به ‌روزرسانی مداوم قیمت ‌ها :

قیمت مواد اولیه در بازار دائم تغییر می‌کند. اگر این تغییرات در سیستم حسابداری رستوران اعمال نشود، عدد واقعی بهای تمام شده رستوران دچار خطا شده و قیمت‌گذاری اشتباه می‌شود.

3. سرشکن هزینه ‌های غیرمستقیم :

هزینه ‌هایی مانند اجاره، برق، گاز، مالیات یا دستمزد باید به‌طور عادلانه بین تمام آیتم‌ های منو تقسیم شوند. این روش در حسابداری بهای تمام شده رستوران کمک می‌کند تا سود واقعی هر غذا به‌درستی تعیین شود.

4. کنترل ضایعات آشپزخانه :

ضایعات و برگشتی ‌ها یکی از بزرگ ‌ترین منابع هدر رفت مواد اولیه در رستوران هستند. با تحلیل داده ‌ها، این هدررفت قابل کاهش است و در نتیجه محاسبه بهای تمام شده رستوران به واقعیت نزدیک‌ تر می‌شود.

5. مهندسی منو : (Menu Engineering) :

شناسایی آیتم ‌هایی که هم پرفروش ‌اند و هم سود بالا دارند، و اصلاح یا حذف آیتم‌ های کم ‌سود. این کار تاثیر قابل توجهی در کاهش هزینه ‌ها و افزایش حاشیه سود دارد.

6. یکپارچگی بین صندوق، انبار و حسابداری :

اگر هر بخش جداگانه کار کند، خطا و دوباره‌کاری به وجود می‌آید. استفاده از یک سیستم یکپارچه، ثبت داده‌ ها را تنها یک ‌بار ممکن می‌کند و همه گزارش ‌ها از منبع مشترک تولید می‌شوند. این قابلیت در محاسبه بهای تمام شده رستوران به کاهش خطا ها کمک می‌کند.با ترکیب این روش ‌ها و استفاده از نرم ‌افزار حسابداری رستوران ، محاسبات مربوط به بهای تمام شده رستوران به‌طور خودکار و لحظه‌ای انجام می‌شود، قیمت‌گذاری دقیق‌تر می‌گردد و در نهایت سودآوری مجموعه افزایش پیدا می‌کند.

محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل و با نرم ‌افزار

چرا محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل و با نرم ‌افزار سریع‌تر و دقیق‌تر است؟

از حذف خطاهای انسانی تا سرعت در تصمیم‌ گیری

در محاسبه بهای تمام شده رستوران، سرعت و دقت دو عامل حیاتی هستند. اگر محاسبه دیر انجام شود، قیمت‌گذاری منو از تغییرات بازار عقب می‌ماند و سود واقعی مشخص نمی‌شود. اگر محاسبه دقیق نباشد، ممکن است حتی روی پرفروش‌ ترین غذاها ضرر کنید.
نرم‌ افزار حسابداری رستوران این مشکلات را حل کرده و فرآیند حسابداری بهای تمام شده رستوران را بهینه می‌کند:

1. حذف خطاهای انسانی :

در روش دستی یا اکسل، کوچک ‌ترین اشتباه در ورود داده یا فرمول ‌نویسی می‌تواند نتیجه را کاملاً تغییر دهد. نرم ‌افزار این خطا ها را از بین می‌برد.

2. به ‌روزرسانی لحظه ‌ای با تغییر قیمت مواد اولیه :

قیمت برنج، گوشت و ادویه ممکن است چندین بار در هفته تغییر کند. در روش سنتی باید کل منو دوباره محاسبه شود، اما در محاسبه بهای تمام شده غذا با نرم‌ افزار این بروزرسانی آنی انجام می‌شود.

3. یکپارچگی داده‌ ها :

موجودی انبار، قیمت خرید، فرمول تولید و فروش همگی از پایگاه داده مشترک استفاده می‌کنند، همین یعنی همیشه آخرین و دقیق‌ ترین اطلاعات در محاسبات محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل استفاده می‌شود.

4. محاسبه همزمان سود ناخالص و خالص :

برخلاف روش دستی که اغلب فقط سود ناخالص محاسبه می‌شود، نرم ‌افزار هزینه‌های غیرمستقیم مانند اجاره، انرژی و مالیات را نیز در نظر می‌گیرد و محاسبه سود و زیان رستوران را دقیق ارائه می‌کند.

5. سرعت در گزارش‌ دهی :

محاسبه دستی بهای تمام شده برای منوی بزرگ ممکن است ساعت‌ها یا روزها طول بکشد، اما نرم‌ افزار در چند ثانیه عدد دقیق را نمایش می‌دهد.

ما نرم افزار حسابداری چرتکه هستیم

چرتکه یک نرم افزار حسابداری کامل، با ظاهر بسیار کاربرپسند و تمام امکانات حسابداری بصورت آنلاین و ابری‌ست و فقط در راستای مدیریت و انجام امور حسابداری کسب‌وکار شما خدمات ارائه می‌دهد؛ چنانچه قصد خرید نرم افزار حسابداری چرتکه را دارید فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.
خرید نرم افزار حسابداری ابری چرتکه در CTA بلاگ
قصد خرید نرم افزار حسابداری را دارید؟

چرتکه چگونه محاسبه بهای تمام شده رستوران را سریع و بدون خطا انجام می دهد؟

محاسبه سریع و بدون خطا با چرتکه

در مدیریت رستوران، محاسبه دقیق بهای تمام شده غذا اساس تصمیم‌ گیری درباره قیمت‌گذاری، کنترل هزینه ‌ها و افزایش سود است. انجام این کار به‌ صورت دستی علاوه بر زمان ‌بر بودن، احتمال خطای بالایی دارد. نرم ‌افزار چرتکه این فرآیند را خودکار، یکپارچه و بدون خطا انجام می‌دهد:

1. کنترل موجودی و محاسبه خودکار :

هر سفارش ثبت شود، مصرف مواد اولیه فوراً از انبار کسر شده و هزینه آن در بهای تمام شده رستوران لحاظ می‌شود.

2. فرمول تولید اختصاصی هر غذا :

با تعریف وزن، تعداد یا واحد پرس، هزینه مواد مصرفی همان لحظه محاسبه می‌شود.

3. تعریف چندین قیمت خرید :

با تغییر قیمت بازار، کافیست نرخ جدید را وارد کنید؛ کل منو به ‌سرعت بروزرسانی می‌شود.

4. سرشکن کردن هزینه‌ های غیرمستقیم :

اجاره، دستمزد، انرژی و سایر هزینه‌ ها بین همه محصولات تقسیم می‌شوند تا سود واقعی محاسبه گردد.

5. گزارش ‌های مدیریتی زنده :

نمایش سود و زیان هر آیتم به صورت گزارش عددی یا نمودار لحظه‌ ای.

6. یکپارچگی کامل بین فروش، انبار و حسابداری :

همه بخش ‌ها با یک پایگاه داده کار می‌کنند، خطاهای انسانی حذف می‌شود و محاسبه بهای تمام شده رستوران بدون اکسل بهینه می‌گردد.

(سوالات پرتکرار)

• با جمع هزینه‌ های مستقیم (مواد اولیه، بسته ‌بندی، دستمزد) و سهم هزینه ‌های غیرمستقیم (اجاره، انرژی، مالیات) عدد واقعی بهای تمام شده رستوران مشخص می‌شود.

• اکسل وابسته به ورود دستی داده‌ هاست و خطا رایج است؛ نرم ‌افزار حسابداری رستوران فرآیند را خودکار، یکپارچه و بدون خطا انجام می‌دهد.

بله، محاسبه بهای تمام شده غذا پایه اصلی قیمت‌گذاری منو است و دقت آن مستقیماً بر سودآوری اثر دارد.

فرآیند هایی که با اکسل یا دستی ساعت‌ ها طول می‌کشد، در چرتکه طی چند ثانیه انجام شده و همیشه عدد واقعی بهای تمام شده رستوران در دسترس است.

نتیجه گیری

حسابداری بهای تمام شده رستوران فقط یک فرمول یا گزارش نیست، بلکه ستون اصلی مدیریت مالی است. با محاسبه بهای تمام شده غذا با نرم‌ افزار :

  • قیمت هر پرس غذا منطقی و سودآور تعیین می‌شود
  • کاهش هدر رفت مواد اولیه در رستوران ممکن می‌شود
  • آیتم ‌های پُرسود منو شناسایی و روی آن‌ ها تمرکز می‌کنید.

همچنین روش ‌های دستی یا وابستگی به اکسل باعث تأخیر و خطا های بزرگ در نتیجه می‌شود.راهکار، استفاده از نرم ‌افزار حسابداری رستوران است که همه داده ‌ها را یکپارچه کرده و قیمت تمام شده را لحظه‌ ای محاسبه می‌کند.
اگر به‌ دنبال روشی مطمئن برای نظم مالی و رشد کسب ‌و کار خود هستید، همین حالا دموی رایگان چرتکه را امتحان کنید و از امروز، بهای تمام شده رستورانتان را ساده‌ تر و دقیق‌ تر انجام دهید.

‫5/5 ‏‫(4 نظر)‬
کاتالوگ نرم افزار حسابداری چرتکه

کاتالوگ نرم افزار حسابداری چرتکه

جهت آشنایی با تعرفه اشتراک، ویژگی‌ها و امکانات کلیدی نرم افزار حسابداری آنلاین چرتکه و دریافت کاتالوگ، شماره تماس خود را وارد بفرمائید